Wat is mishandeling?

Mishandeling betekent dat iemand je lichamelijk en/of geestelijk pijn doet en dat je dit niet makkelijk kunt stoppen of veranderen, omdat je afhankelijk bent van diegene. Dat kan je vader of moeder zijn, je broer of zus of ander familielid of bijvoorbeeld je vriend of vriendin waar je verliefd op bent.

Mishandeling komt vaak voor, in alle soorten gezinnen, relaties en situaties.

Gebeurt dit bij jou? Dan is het belangrijk om er met iemand over te praten.

Welke soorten mishandeling zijn er?

Er zijn verschillende vormen van mishandeling.

Geweld
Word je geslagen, geduwd of geknepen? Of doet iemand je op een andere manier pijn aan je lichaam? Dat is lichamelijke mishandeling.

Wordt er vaak tegen je geschreeuwd, of gezegd dat je dom of stom bent, of maakt iemand je telkens bang? Dat noemen we geestelijk geweld of geestelijke mishandeling. Dit is ook een vorm van mishandeling. Je wordt er verdrietig en onzeker van.

Seksueel misbruik
Seksueel misbruik betekent dat iemand over je grens gaat om seksueel contact te hebben. Iemand vraagt je bijvoorbeeld om zijn of haar billen, piemel, vagina of borsten aan te raken, of diegene wil dat jij hem of haar aanraakt op die plekken.

Als een volwassene aan een kind of jongere vraagt of die zich uit wil kleden, of een naaktfoto maakt, is dat ook seksueel misbruik.

Seksueel misbruik begint er vaak mee dat iemand je veel aandacht geeft en leuke dingen met je doet. Langzaam gaat het lichamelijke contact telkens een stapje verder. Daardoor is het vaak moeilijk om ‘nee’ te zeggen.

Misbruik kan het heel verwarrend zijn. Zeker als het iemand is die je heel goed kent of die je heel aardig vindt, zoals een familielid of een andere bekende. Maar misbruik is nooit jouw schuld.

Verwaarlozing
Verwaarlozing betekent dat iemand iets niet doet, wat diegene wel zou moeten doen. Bijvoorbeeld als je thuis nooit ontbijt krijgt of geen warme kleding krijgt als het buiten koud is. Dat is lichamelijke verwaarlozing. Geen aandacht van je ouders krijgen of niet getroost worden als je verdrietig bent, zijn ook voorbeelden van verwaarlozing.

Huiselijk geweld
In ieder huis en gezin is wel eens ruzie, maar als het heel vaak gebeurt, en er wordt geslagen, geschreeuwd of gescholden, dan noemen we dat huiselijk geweld. Het zien of horen van heftige ruzies en geweld tussen ouders is ook mishandeling. Je wordt er verdrietig van. Je bent de hele tijd op je hoede: komt er ruzie of niet? Daar krijg je veel stress van.

Wat zijn de gevolgen van mishandeling?

Mishandeling heeft grote gevolgen. Op het moment zelf doet het pijn en maakt het je verdrietig en bang. Je voelt je (thuis) niet veilig en kan niet goed ontspannen. Dat heeft invloed op je schoolprestaties en op je ontwikkeling.

Mishandeling kan je onzeker maken en heeft invloed op je zelfbeeld. Je gaat misschien denken dat het je eigen schuld is.

Mishandeling kan je eenzaam maken, bijvoorbeeld omdat je geen vrienden en vriendinnen mee naar huis durft te nemen, of omdat je niet kan praten over thuis. Je vindt het misschien moeilijk andere mensen te vertrouwen.

Daarom is het belangrijk om over mishandeling te praten. Dan kan er een oplossing gevonden worden, en kan het stoppen.

Praten over mishandeling

Mishandeling komt heel veel voor. Veel jongeren houden mishandeling en geweld lang geheim. Ze zijn bang om het te vertellen, omdat ze zich schamen, schuldig voelen of bang zijn dat het dan alleen maar erger wordt.

Ze verzinnen bijvoorbeeld een smoesje als iemand vraagt hoe ze aan die blauwe plek komen. Ze schamen zich er vaak voor, terwijl ze er natuurlijk niets aan kunnen doen. Soms gaat het om iemand van wie ze houden en willen ze diegene beschermen. Soms zeggen ze niets omdat ze denken dat het hun eigen schuld is. Of ze zijn bang dat hun ouders boos worden, of dat de politie komt.

Maar mishandeling is nooit goed en het is nooit jouw schuld.

Als je zelf mishandeld wordt, wil je waarschijnlijk vooral rust en veiligheid. Hoe moeilijk ook, de eerste stap naar jouw veiligheid is om het met iemand te delen. Je kunt samen bespreken hoe het beter kan worden voor jou. Er is vaak meer mogelijk dan je denkt.

Ik word mishandeld, bij wie kan ik terecht?

Kijk of er iemand in je omgeving is die je vertrouwt. Een familielid, een leraar of lerares. Een vriend, vriendin of een ouder van je vriend of vriendin.
Is er niemand in je omgeving waarmee je het kan of wil delen? Dan kun je bellen of chatten met:

• de Kindertelefoon voor kinderen en jongeren tussen de 8 en 18 jaar
• In je bol voor jongeren tussen de 16 en 27 jaar
• Veilig Thuis voor iedereen

Hier werken mensen die vaak met kinderen en jongeren over dit soort onderwerpen praten. Je kunt hen ook anoniem chatten of bellen, dus zonder zij erachter komen wie je bent. Ze luisteren naar je, geven advies en bekijken samen met jou wat je kunt doen.

Hoe kan mishandeling stoppen?

Het stoppen van mishandeling begint met erover te praten.

Soms kunnen de problemen die voor mishandeling zorgen, opgelost worden. Zo kan stress bij ouders ervoor zorgen dat ze die stress op hun kinderen afreageren. Bijvoorbeeld stress door werkloosheid of geldproblemen. Ouders kunnen hulp krijgen om beter met hun emoties om te gaan.

Er is allerlei hulp beschikbaar, voor mensen die mishandeld worden en voor de plegers. Wat jou kan helpen, is afhankelijk van jouw situatie.

Deze pagina’s van JouwGGD vind je misschien ook interessant:

• Seks tegen je zin
• Ik ben seksueel misbruikt
• Gedrogeerd worden