Erbij horen en jezelf zijn
Voel jij je soms niet helemaal jezelf als je bij anderen bent? Twijfel je of je je moet aanpassen of jezelf moet blijven? Dat is heel normaal. Hier lees je er meer over.
Hoor je erbij of ben je jezelf?
Je wil graag bij een groep horen, maar je wil ook gewoon jezelf zijn. Soms gaat dit niet samen. Dan pas je je aan om ergens bij te horen of voel je je eenzaam omdat je je eigen pad kiest.
Iedereen herkent dit wel. Het komt voor uit twee wensen die alle mensen hebben:
- De wens om ergens bij te horen. Dat heet behoefte aan verbinding.
- De wens om vrij te zijn om je eigen keuzes te maken, los van wat anderen hiervan vinden. Dat heet ook wel behoefte aan autonomie.
Soms lukt dat allebei tegelijk. Je voelt helemaal op je gemak bij je vrienden en vriendinnen: je kunt helemaal zijn wie jij bent.
Maar vaak is het niet zo simpel. Je hoort bijvoorbeeld bij een groep, maar voelt je niet altijd helemaal op je plek. Je durft niet te zeggen wat je echt vindt, je draagt kleding die niet helemaal bij je past of je gedraagt je anders om er wat meer bij te horen. Dan voel je je misschien niet helemaal jezelf.
Of je doet juist precies wat jij zelf wilt, draagt wat je wilt, zegt wat je wilt, maar dat wijkt dat af van mensen uit je omgeving. Dan kun je je soms eenzaam voelen.
Iedereen zoekt naar een balans tussen erbij horen en jezelf zijn.
Door verschillende situaties mee te maken, kom je er steeds beter achter wie jij zelf bent. Ofwel: je ontwikkelt zo je eigen identiteit.
Wie ben je eigenlijk?
Je identiteit is alles wat jou jou maakt. Hoe je denkt over bepaalde dingen, wat je leuk vindt of juist stom en waar je blij van wordt. Maar ook waar je vandaan komt, wat je ouders belangrijk vinden, op welke school je zit en wat je graag in je vrije tijd doet is deel van je identiteit.
Je identiek is uniek: er is niemand op de wereld die precies hetzelfde is als jij. De ontwikkeling van je identiteit gaat je hele leven door.
Hoe ontdek je wie je bent?
In de puberteit ga je ontdekken wie je bent. Je wereld wordt groter. Je komt op een nieuwe school, je krijgt een bijbaan, misschien wel nieuwe hobby’s en andere vrienden. Je maakt in korte tijd veel nieuwe dingen mee en leert veel nieuwe mensen kennen.
Je trekt je ook minder aan van je ouders en vindt de mening van je vrienden en vriendinnen belangrijker. Je vergelijkt je tijdens je puberteit meer met anderen dan toen je nog jonger was, zoals met leeftijdsgenoten of met mensen die je op social media ziet, zoals influencers of beroemdheden.
Dat is heel normaal. Door met verschillende mensen om te gaan, ontdek je steeds beter wie je zelf wil zijn.
Ook deze vragen kunnen helpen:
- Waar word ik blij van?
- Wat maakt me trots op mezelf?
- Op welke momenten en bij wie voel ik me echt op mijn gemak?
- Wat zou ik doen als ik wist dat niemand een mening over mij had?
Waarom pas je je aan?
Iedereen wil geaccepteerd worden en ergens bij horen. Bij je familie, je klas, je sportteam of vriendengroep. Om ergens bij te horen, pas je je soms een beetje aan. Dat is heel normaal.
Maar soms voelt aanpassen niet goed. Je past je misschien te veel aan. Je hebt het gevoel dat je niet ‘jezelf’ kunt zijn. Als dat vaak gebeurt, kun je er onzeker of somber van worden.
Toch leer je ook van deze situaties. Je ontdekt waarin jij anders bent dan anderen of juist waarin je hetzelfde bent.
Voel je je vaak ‘niet jezelf’ en heb je het gevoel dat je je te veel aanpast? Sta even dan stil bij deze vragen:
- Vragen anderen van me dat ik me aanpas? Of doe ik dat vooral uit mezelf? Wat zou er gebeuren als er als ik meer mezelf ben? Misschien word je helemaal niet afgewezen, maar juist gewaardeerd.
- Zijn dit mensen die echt bij mij passen?
Hoe blijf je jezelf?
Ieder mens heeft verschillende rollen. Je gedraagt je namelijk niet altijd en in iedere situatie precies hetzelfde.
Thuis laat je waarschijnlijk een andere kant van jezelf zien dan in de klas. En bij je vrienden gedraag je je anders dan tijdens je bijbaan. Bij de ene vriend of vriendin ben je wat stiller, en bij de ander praat je juist veel. Dit zijn allemaal kanten van jou, ze horen bij je.
Je hoeft niet één rol te kiezen. Je kan juist verschillende rollen uitproberen. Dat doe je door met verschillende mensen om te gaan, nieuwe hobby’s uit te proberen, nieuwe mensen te leren kennen.
Zo ontdek je steeds beter bij wie je je het fijnst voelt en bij wie je het meest jezelf kan zijn.
Hoe vind ik mensen waar ik mezelf bij kan zijn?
Het kan tijd kosten om mensen te vinden bij wie je helemaal jezelf kan zijn. Dat is normaal. Dit zijn dingen die je kan proberen om mensen te vinden die bij je passen:
- Praat met anderen over dingen die jij leuk vindt. Zo kom je erachter of anderen dezelfde interesses hebben.
- Probeer verschillende hobby’s uit, bijvoorbeeld in kunst, muziek of sport. Daar leer je vanzelf mensen kennen die bij je passen.
Onthoud: je hoeft niet overal voor 100% in te passen. Je hebt verschillende kanten van jezelf die je bij verschillende mensen kwijt kan.
Voel je je alleen?
Voel je je vaak alleen? Vind je het moeilijk om jezelf te zijn? Praat er met iemand over die je vertrouwt. Je zal merken dat je niet de enige bent.
Wil je er liever anoniem over praten? Bij jouwGGD kun je anoniem contact hebben met een jeugdverpleegkundige die jongeren ondersteunt en adviseert. Je kunt ook chatten of bellen met de Luisterlijn.
Deze pagina’s van JouwGGD vind je misschien ook interessant:
In jouw regio
Sommige delen van deze website verschillen per regio. Selecteer de GGD bij jou in de buurt zodat wij jou lokale tips en links kunnen tonen.