HPV vaccinatie

Wat is HPV?

HPV is de afkorting van humaan papillomavirus. Er bestaan meer dan 100 verschillende typen HPV. De meeste soorten zijn niet gevaarlijk. Meestal merk je niet dat je het virus hebt. Van sommige soorten HPV kun je kanker krijgen. De meest voorkomende HPV-kanker is baarmoederhalskanker. Andere vormen zijn kanker bij de vagina, schaamlippen, anus, aan de penis en in de mond- en keelholte.

Meestal ruimt je lichaam het virus zelf op. Bij 10 tot 20% van de mensen gebeurt dat niet. Dan krijgt het virus de kans om gezonde cellen te veranderen. Wanneer het virus veel cellen heeft beschadigd, kan later kanker ontstaan. Ieder jaar krijgen naar schatting 1.100 vrouwen en 400 mannen kanker door HPV.

Animatie ‘HPV: wat is het?’

Hoe krijg je HPV?

HPV is heel besmettelijk. Het virus kan worden overgedragen via de handen, huid, of mond als je vrijt met iemand die besmet is. HPV komt veel voor. De persoon met wie je samen bent kan het virus dus bij zich dragen zonder dit zelf te weten. Dan kun jij ook besmet raken.

Bijna iedereen krijgt ooit in zijn leven een HPV-infectie omdat het virus heel besmettelijk is. Je kan ook meerdere keren besmet raken. Condooms helpen niet voldoende om een HPV-besmetting te voorkomen.

Wat doet de HPV vaccinatie?

De vaccinatie beschermt je tegen de 2 gevaarlijkste types HPV. De prik kan je het beste krijgen als je nog niet seksueel actief bent. Daarom krijgen alle jongens en meiden een vaccinatie aangeboden als ze 10 jaar worden. Door het vaccin herkent je lichaam het virus wanneer je ermee in aanraking komt. Je lichaam maakt dan sneller antistoffen aan. Je krijgt 2 vaccinaties, haal ze allebei!

Waarom krijgen jongens nu ook de HPV vaccinatie?

Net als meisjes raken ook jongens besmet met HPV. Als ze ouder zijn, kunnen ze kanker krijgen aan de mond- en keelholte, de penis en de anus. Daarom kunnen jongens nu ook een prik halen.

Vaccinatie voor ongevaccineerden in 2023

Alle niet (volledig) gevaccineerde jongens/jonge mannen en meisjes/jonge vrouwen die geboren zijn tussen 1 januari 1996 en 31 december 2003 krijgen in januari 2023 een uitnodiging voor vaccinatie thuisgestuurd.
Ben je geboren voor 1 januari 1996? Dan is de HPV-vaccinatie niet gratis voor je. Je kunt je wel op eigen initiatief en op eigen kosten laten vaccineren door de GGD of door de huisarts.

Heeft de vaccinatie nog zin als je al seksueel contact heb gehad?

Ja, ook wanneer je al seks hebt gehad heeft vaccineren zin. Het kan best dat je dan nog niet met het virus besmet bent. Als je al wel besmet bent met HPV, dan werkt het alleen als bescherming tegen nieuwe HPV-infecties. Ook ben je een beetje beschermd tegen andere hoog-risico typen. De allerbeste bescherming krijg je als je je laat vaccineren voordat je seks hebt gehad.

Het is belangrijk om te weten dat je ook besmet kunt raken met het virus zonder penetratie te hebben. Via de handen en de mond kun je elkaar ook besmetten als je elkaar op intieme delen aanraakt.
Omdat je vaak niet weet dat je met HPV besmet bent en je partner misschien wel al seksueel contact heeft gehad, kan je toch besmet raken.

Heb je helemaal geen seksueel of intiem contact, dan kan je niet met HPV besmet raken.

Heeft de vaccinatie bijwerkingen?

Ernstige bijwerkingen zijn niet bekend. De plek van de prik kan een beetje pijnlijk zijn. Je kunt ook spierpijn krijgen. En soms wat last hebben van buikpijn, misselijkheid, hoofdpijn of koorts. Dit gaat allemaal na één tot drie dagen weer over. Er zijn nooit ernstige, blijvende klachten gevonden.

Heb je nog vragen?

Op de website van het Rijksvaccinatieprogramma staan veel vragen en antwoorden. Ook ben je van harte welkom op onze chat hier op JouwGGD.

In jouw regio

Sommige delen van deze website verschillen per regio. Selecteer de GGD bij jou in de buurt zodat wij jou lokale tips en links kunnen tonen.

Selecteer de GGD in jouw regio