Allergie en intolerantie
Je kunt voor allerlei stoffen allergisch zijn. Van pollen tot hazelnoten, van appels tot latex. Wat gebeurt er als je ergens allergisch of intolerant voor bent? Welke invloed heeft het op je leven?
Wat is een allergie?
Als je een allergie of intolerantie hebt betekent dat dat je lichaam overgevoelig is voor een bepaalde stof.
Bij een allergie raakt je afweersysteem in de war als je een bepaalde stof inademt of eet of in contact komt met je huid.
Je lichaam denkt dat het voedingsmiddel of de stof schadelijk. Daardoor maakt je lichaam antistoffen aan. De antistoffen veroorzaken een allergische reactie.
Wat is een intolerantie?
Bij een intolerantie reageert je lichaam ook op bepaalde voedingsstoffen, alleen niet met je afweersysteem. Bij een intolerantie worden voedingsstoffen niet goed opgenomen of verteerd. Hierdoor krijg je klachten zoals misselijkheid, buikpijn en diarree.
Waar kun je allergisch voor zijn?
Er zijn veel verschillende stoffen waar je allergisch voor kan zijn. Daarom zijn er ook verschillende soorten allergieën.
- Inhaleringsallergie:
Je bent allergisch voor stoffen die je inademt, bijvoorbeeld stuifmeel van grassen of pollen. Dat noemen we ook hooikoorts. Je kan ook allergisch zijn voor de huidschilfers of haren van dieren, zoals katten en honden. - Voedselallergie: Je bent allergisch stoffen die je eet of drinkt, bijvoorbeeld koemelk, pinda’s, noten of garnalen.
- Contactallergie: Je bent allergisch voor stoffen die in aanraking komen met je huid, bijvoorbeeld nikkel of latex. Latex zit bijvoorbeeld in condooms.
- Insectenallergie: Je krijgt een allergische reactie van een insectenbeten van bijvoorbeeld een bij of een wesp.
- Geneesmiddelenallergie: Je bent allergisch voor bepaalde medicijnen, zoals bepaalde antibiotica.
Welke allergische reacties zijn er?
Er zijn veel verschillende allergische reacties, van mild tot zeer ernstig en zelfs levensbedreigend. Dat betekent dat je er dood aan kan gaan. Voorbeelden van reacties zijn:
- jeuk of vlekjes op je huid
- jeukbulten
- eczeem
- dikke oogleden
- tranende ogen
- kriebel in je neus
- tintelingen in je tong
- niezen
- loopneus
- hoesten, piepen of benauwdheid
- overgeven, diarree, buikpijn
- een dikke keel
- benauwdheid
- flauwvallen
De meest heftige allergische reactie noemen we anafylaxie. Je krijgt dan verschillende reacties snel na elkaar. Uiteindelijk daalt je bloeddruk, val je flauw en raak je bewusteloos.
Dit wordt ook wel een anafylactische shock genoemd. Een anafylactische shock kan levensbedreigend zijn.
Als je een anafylactische shock krijgt, moet je een adrenaline-pen gebruiken. Daarmee injecteer je adrenaline. Die adrenaline zorgt ervoor dat de klachten tijdelijk verdwijnen. Daarna moet je direct naar het ziekenhuis. Als de adrenaline uitgewerkt is, kan de reactie namelijk weer terugkomen. Soms krijg je in het ziekenhuis medicijnen zoals antihistaminica of prednison.
Mensen die weten dat ze ernstig allergisch zijn, hebben vaak zelf een adrenaline-pen bij zich.
Wat kun je doen bij een allergische reactie?
Het beste dat je kunt doen is de stof waar je allergisch voor bent vermijden. Dat lukt natuurlijk niet altijd. Soms weet je ook niet waar je allergisch voor bent. Je kan zelf proberen bepaalde voedingsmiddelen of stoffen te vermijden. Merk je geen verschil? Ga dan naar de huisarts. Die kan je doorsturen naar een allergoloog. Hij of zij onderzoekt waar je allergisch voor bent. Bijvoorbeeld met een bloedtest of met krasjes op je huid.
Er zijn medicijnen tegen allergische reacties. Zo gebruiken veel mensen die hooikoorts hebben pilletjes, oogdruppels of neussprays tijdens het hooikoortsseizoen.
Pilletjes tegen allergie worden ook gebruikt bij voedselallergieën.
Heb je een allergie die levensbedreigend kan zijn, dan krijg je van de huisarts een adrenaline-pen voorgeschreven. Het is een soort buis waar adrenaline in zit. Als je deze tegen je been stoot, schiet er een naald uit die adrenaline injecteert.
Hoe kom je aan een allergie?
Hoe je precies aan een allergie komt, dat is nog niet bekend. Wel weten onderzoekers dat de aanleg voor allergie vaak erfelijk is.
Dat betekent dat je een grotere kans hebt om een allergie te krijgen als familieleden allergieën hebben.
Over sommige allergieën kun je heen groeien. Zoals hooikoorts, of een allergie voor ei. Maar dit geldt niet voor alle allergieën.
Tegen welke problemen kun je aanlopen?
Heb je een allergie? Dan is uit eten gaan of bij een ander eten soms lastig. Bijvoorbeeld omdat je het vervelend vindt om te moeten zeggen dat je allergisch bent. Of dat je je bezwaard voelt als een ander op moet letten tijdens het koken. Rustig eten als je bang bent dat hetgeen waar je allergisch voor bent toch in het eten zit, is ook moeilijk.
Voor mensen met hooikoorts kan de lente en zomer heel vervelend zijn. Je hebt een verstopte neus of dikke, rode ogen. Je voelt je niet fit en kan je slecht concentreren. Je slaapt slecht.
Ben je allergisch voor latex? Dan kun je jeuk, rode vlekken of bultjes krijgen op je penis of in je vagina als je een condoom gebruikt. Er zijn condooms zonder latex te koop. Het kan moeilijk zijn om dit te bespreken. Bespreek het toch en zorg dat je zelf latex-vrije condooms op zak hebt.
Heb je veel last van je allergie? Neem dan contact op met je huisarts. Die kan je doorsturen naar een allergoloog.
Tips van jongeren
- Denk je dat je een allergie of intolerantie hebt? Laat een allergietest doen via de huisarts.
- Probeer de stof waar je allergisch voor bent zoveel mogelijk te vermijden.
- Ben je allergisch of intolerant voor voeding? Neem je eigen eten mee!
- Heb je hooikoorts? Bij de drogist kun je zelf tabletjes of neusspray kopen. Werkt dit niet? Ga dan naar de huisarts. Hij of zij kan je andere medicijnen geven.
- Leer een anafylactische shock herkennen.
- Leer de basis van het gebruik van een adrenaline-pen. Daar red je levens mee!
In jouw regio
Sommige delen van deze website verschillen per regio. Selecteer de GGD bij jou in de buurt zodat wij jou lokale tips en links kunnen tonen.