Ongesteld worden

Ieder lichaam wordt op zijn eigen manier en tempo volwassen. Dit kan betekenen dat je later, of misschien juist eerder ongesteld wordt dan andere meisjes.
In de puberteit word je als meisje voor het eerst ongesteld. Dit betekent dat je vruchtbaar bent en zwanger kunt worden. Een ander woord voor ongesteld zijn is ‘menstruatie’.

Wat is ongesteld zijn?

Eens per vier weken staat een van je eierstokken een eitje af. Dit eitje verplaatst zich naar je baarmoeder. Je baarmoeder maakt slijmvlies aan om het eitje op te vangen.

Als het eitje niet wordt bevrucht, dan breekt je lichaam het eitje en het slijmvlies af. Het eitje en het slijmvlies komt met wat bloed uit je vagina.

Je bloedt meestal ongeveer vijf dagen. Soms wat langer, soms wat korter. Om het bloed op te vangen kun je tampons, maandverband of een menstruatiecup gebruiken.

Wanneer word je ongesteld?

De meeste meisjes worden ongesteld tussen hun elfde en zestiende. Maar eerder of later komt ook voor.
In het begin is je menstruatie nog niet regelmatig. Het kan zijn dat je niet elke vier weken ongesteld bent. De ene keer word je na drie weken weer ongesteld, de andere keer bijvoorbeeld na zes weken. De meeste vrouwen worden pas regelmatig ongesteld als ze rond de twintig jaar zijn.

Wat voel ik?

Voordat je ongesteld wordt, kun je je moe en lusteloos voelen. Soms heb je ook stemmingswisselingen. Je voelt je ineens zonder reden verdrietig of somber. Of chagrijnig. Dat komt door je hormonen, die zijn vlak voor de menstruatie even uit balans. Doe het rustig aan en verwen jezelf een beetje.

Vlak voor of tijdens de ongesteldheid kun je buikpijn of rugpijn hebben. Een warme kruik, een warme douche of bad kan helpen. Heb je veel last? Dan kan een paracetamol ook helpen.

Tips voor als je last van hebt van je menstruatie

• Je kunt trek krijgen in bepaald eten. Zorg dat je gezond eet en drinkt, want hierdoor krijg je meer energie.
• Voel je je erg moe als je ongesteld bent? Ga dan wat vroeger naar bed. Je lichaam geeft aan dat je rust nodig hebt.
• Kun je je slecht concentreren op school? Lijden je schoolresultaten onder je menstruatie? Bespreek dit met je huisarts of met je mentor op school.
• Je kunt je cyclus bijhouden met een app, of op papier. Zo kun je vooraf inschatten wanneer je je even iets minder goed gaat voelen.
• Een anticonceptiemiddel kan soms ook helpen. Bespreek dit met je huisarts.
• Heb je erg veel last van buikpijn of krampen? Ben je voor je ongesteldheid heel erg verdrietig of heb je zware stemmingswisselingen? Ga dan naar je huisarts.

Zwanger worden

Een paar weken voor je eerste ongesteldheid kun je al zwanger worden. Gebruik dus altijd een condoom, ook als je nog nooit ongesteld bent geweest.
Wist je dat je ook als je seks hebt tijdens je ongesteldheid zwanger kunt worden? Na de seks overleeft een zaadcel namelijk een tijdje in het lichaam van de vrouw. Als je seks hebt tijdens de menstruatie, en het zaadje leeft nog tijdens je eisprong, dan kun je alsnog zwanger worden.

Ben je al een tijdje niet meer ongesteld geweest? Als je onveilige seks hebt gehad, kun je zwanger zijn. Doe in dat geval een zwangerschapstest. Die kun je halen bij de drogist en apotheek.

Maak je je zorgen?

Als je je zorgen maakt en denkt dat je klachten erger zijn dan normaal, praat dan met iemand die je vertrouwt. Bijvoorbeeld je moeder, je huisarts, of ga naar het Sense spreekuur bij jou in de buurt.

In jouw regio

Sommige delen van deze website verschillen per regio. Selecteer de GGD bij jou in de buurt zodat wij jou lokale tips en links kunnen tonen.

Selecteer de GGD in jouw regio