Eetproblemen
Levert voedsel je stress op, tel je regelmatig calorieën, heb je eetaanvallen of eet je liever niet? Dan kan het zijn dat je een eetprobleem hebt.
Moet je afvallen?
Als je goed en gezond eet en genoeg beweegt, houd je een gezond gewicht. Ben je te zwaar? Overgewicht raak je met gezond eten en drinken en bewegen weer kwijt. Voor de meeste jongeren is een dieet niet nodig.
Sommige jongeren die niet dik zijn, of zelfs dun, gaan toch lijnen. Als je dun bent, is afvallen niet goed voor je. Veel afvallen kan leiden tot anorexia of boulimia.
Welke soorten eetproblemen zijn er?
Anorexia
Als je anorexia hebt, dan wil je het liefst niet of zo weinig mogelijk eten, omdat je bang bent om aan te komen. Je lijnt dan ook als je al ver onder het gewicht zit dat voor jouw leeftijd en lengte normaal is. Vaak sport of beweeg je heel veel om veel calorieën te verbranden en draag je loszittende kleding, omdat je jezelf nog steeds te dik vindt.
Binge eating
Sommige jongeren lukt het niet om gezonde porties te eten. Ze eten in korte tijd heel veel. Als dit vaak voorkomt, kan dit leiden tot ‘binge eating disorder’, ofwel een eetbuienstoornis.
Je hebt dan heftige eetbuien, waarin je bijvoorbeeld in een half uur heel veel calorierijk eten eet. Je kan de eetbuien niet tegenhouden en hebt het gevoel niet te kunnen stoppen als je aan het eten bent. Vaak voel je je na zo’n eetbui schuldig en rot. Je gewicht neemt toe, en het is lastig om het zelf te stoppen.
Boulimia
Bij boulimia heb je heftige eetbuien zoals bij ‘binge eating’, waarna je gaat overgeven, laxeermiddelen gaat gebruiken of een hele tijd bijna niets eet. Daarna volgt vaak opnieuw een eetbui waarin je in korte tijd heel veel eet. Het is moeilijk om dit te doorbreken, ook al neem je het je telkens voor.
Waarom krijg je een eetprobleem?
Eten kan een probleem worden als je er heel veel mee bezig bent, of juist met niet eten. Dat kan door allerlei dingen komen, bijvoorbeeld:
- Je voelt je onzeker over hoe je eruitziet. Misschien denk je dat je te dik bent of niet mooi genoeg.
- Je wilt graag opvallen of ergens bij horen. Dan ga je misschien expres minder eten om af te vallen.
- Soms eet je juist heel veel omdat je je rot voelt. Daarna kun je je gespannen of ongelukkig voelen.
- Je bent bang om bepaald eten te eten, bijvoorbeeld omdat je bang bent om te stikken of over te geven.
Blijft dit een tijd zo doorgaan? Dan heb je waarschijnlijk een eetprobleem.
Wat zijn de gevolgen van een eetprobleem?
Een eetprobleem kan de volgende gevolgen hebben:
- Je hebt het vaak koud, ziet bleek en/of voelt je duizelig.
- Je nagels scheuren en je haren vallen uit.
- Je wordt niet meer ongesteld.
- Je darmen raken verstopt.
- Je wordt snel ziek doordat je minder weerstand hebt
- Je voelt je rot of angstig.
- Je kunt je slecht concentreren.
- Je stemming wisselt snel, je reageert snel boos.
- Je spreekt steeds minder af met anderen.
- Je voelt je alleen.
Hoe kun je een eetprobleem stoppen?
Veel jongeren met eetproblemen zien er geen probleem in, of vinden het moeilijk om ermee te stoppen. Daardoor zoeken ze vaak pas heel laat hulp.
Zoek toch zo snel mogelijk hulp. Ook als je denkt dat het nog niet zo erg is, of als je twijfelt. Een eetstoornis probeert je te laten geloven dat je geen hulp nodig hebt, terwijl je die juist wel nodig hebt.
Boulimia en anorexia zijn ernstige ziekten, waaraan jaarlijks mensen overlijden. Ook ‘binge eating’ kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Eetproblemen gaan meestal niet vanzelf over. Hoe eerder je hulp krijgt, hoe beter.
Waar kun je hulp krijgen voor een eetstoornis?
Probeer er eerst met iemand over te praten, bijvoorbeeld familie of vrienden. Of een mentor van school. Je kunt er ook met de huisarts over praten. Schaam je niet, eetproblemen komen veel voor.
Wil je er liever anoniem over praten? Bij jouwGGD kun je anoniem contact hebben met een jeugdverpleegkundige die jongeren ondersteunt en adviseert. Je kunt ook chatten of bellen met de Luisterlijn of met de Kindertelefoon.
Op First Eet Kit vind je zorgverleners bij jou in de buurt en ervaringsverhalen.
Hoe weet je of iemand een eetstoornis heeft?
Jongeren met een eetstoornis denken vaak negatief over zichzelf. Als ze controle hebben over hun gewicht, geeft ze dat een beter gevoel. Het afvallen geeft een gevoel van controle en het gevoel dat ze ergens goed in zijn. Meestal houden ze hun eetprobleem zo veel mogelijk geheim. Vaak ontkennen ze dat ze ongezond met eten en bewegen omgaan.
Iemand met anorexia valt veel af. Vaak sport of beweegt hij of zij heel veel en draagt loszittende kleding. Hierdoor zie je niet dat diegene afgevallen is. Als je ziet dat je vriend(in) op pro-anorexiawebsites zit, is dat een slecht teken. Jongeren met anorexia trekken zich vaak terug en verliezen het contact met vrienden of familie.
Boulimia is moeilijk te zien aan iemand. Vaak heeft iemand met boulimia een normaal gewicht. De eetbuiten en het overgeven of vasten houdt diegene geheim. Daarom kan iemand lang boulimia hebben, zonder dat iemand het in de gaten heeft.
Bij ‘binge eating’ kan iemand veel aankomen. Soms eet diegene in gezelschap niet te veel. De eetbuien komen als hij of zij alleen is.
Hoe ga je om met iemand met een eetstoornis?
Mensen met een eetstoornis hebben de neiging om contact uit de weg te gaan.
- Probeer in contact te blijven. Ga met diegene om zoals je normaal ook zou doen. Blijf de dingen doen die je al samen deed.
- Vraag oprecht hoe het gaat en praat niet alleen over de eetstoornis. Ga bijvoorbeeld iets leuks doen samen, iets dat niet met eten te maken heeft.
- Realiseer je dat een eetstoornis een ziekte is. Dring er niet op aan dat je vriend of vriendin iets moet eten. Dat werkt niet of verergert juist de problemen.
- Je kunt de eetstoornis niet oplossen, maar je kunt de ander wel aanmoedigen om hulp te zoeken.
- Zoek ook steun voor jezelf. Als het niet goed gaat met een vriend of vriendin, kan dat ook zwaar zijn voor jou. Praat er bijvoorbeeld over met je ouders, of met de mentor of vertrouwenspersoon op school.
Hoe kun je iemand met een eetprobleem helpen?
Denk je dat je vriend of vriendin een eetstoornis heeft? Vertel welk gedrag je opgevallen is. Vraag bijvoorbeeld of hij of zij problemen heeft met eten. Probeer hierbij niet te veroordelen, maar vertel dat je je zorgen maakt en vraag of je kunt helpen. Begin niet direct over anorexia of boulimia, dat kan de ander kwetsend opvatten. Dwing de ander ook niet om te eten.
Iemand met een eetstoornis zoekt niet snel zelf hulp. Daarom is het belangrijk dat de omgeving aan de bel trekt. Hoe sneller er hulp komt, hoe beter. Misschien kunnen jullie samen naar iemand die je vertrouwt, een ouder, een ander familielid, een mentor of vertrouwenspersoon op school.
Op deze website vind je meer informatie over eten en eetstoornissen:
- Op 99gram.nl alles over eten, gewicht en uiterlijk.
- Op First Eet Kit vind je veel informatie en ervaringsverhalen, ook voor naasten.
- Op Proud2Bme vind je veel informatie en een forum.
- Op Thuisarts vind je veel informatie over behandelingen van eetproblemen.
Misschien vind je deze pagina’s van JouwGGD ook interessant:
In jouw regio
Sommige delen van deze website verschillen per regio. Selecteer de GGD bij jou in de buurt zodat wij jou lokale tips en links kunnen tonen.