Gezond aankomen
Je kunt eten wat je wilt maar er komt geen grammetje aan. Of je voelt je mager en wilt dolgraag wat kilo’s erbij. Jij bent één van de mensen die moeilijk kan aankomen.
Je hebt ondergewicht als je minder weegt dan goed is voor je gezondheid. Je bent dan te licht ten opzichte van je lengte. Ondergewicht of ongewenst afvallen kan worden veroorzaakt door een groot energieverbruik, bijvoorbeeld doordat je een lang stuk fietst naar school.
Soms speelt de leefstijl een rol, bijvoorbeeld wanneer je geen tijd neemt om rustig te ontbijten, te lunchen of een warme maaltijd te eten.
Maar er zijn ook jongeren die gezond zijn en gezond eten en toch erg mager zijn. Vaak zie je dan dat ook andere familieleden (vader of moeder) een slanke bouw hebben. Het zit dan in je genen.
5 tips om gezond aan te komen
Tip 1: Eet je voldoende?
Als je wilt aankomen, is het allereerst erg belangrijk om een week lang na te gaan hoeveel je eet. Misschien eet je wel veel te weinig. De schijf van vijf van het Voedingscentrum is een goede richtlijn. Eet je te weinig, dan kun je eerst proberen wat meer te gaan eten om aan te komen. Eet je voldoende, ga dan eens na of er andere dingen mee kunnen spelen. Stress en ‘niet lekker in je vel zitten’ kan ook zorgen voor gewichtsverlies.
Tip 2: Regelmatig eten
Een belangrijke voorwaarde om aan te komen, is regelmatig eten. Plan in je dag minstens 3 hoofdmaaltijden en een aantal kleinere eetmomenten tussendoor. Probeer er wel genoeg tijd voor te nemen. Maar eet niet te veel; als je vol zit, zit je vol. Ook zijn tussendoortjes erg belangrijk bij een aankomdieet. Ga je op pad of naar school? Zorg dat je altijd een tussendoortje bij je hebt. Goede tussendoortjes zijn bijvoorbeeld:
- Sultana, plak ontbijtkoek met boter (of Snelle Jelle), Evergreen.
- Fruit: alle soorten.
- Schaaltje vla of yoghurt met cruesli.
- Cracker, beschuit of knäckebröd besmeerd en belegd met aardbeien, plakjes banaan, smeerkaas, plakjes gebraden rosbief, cervelaat of gekookte worst.
- Tosti ham/kaas of mueslibol met kaas.
Tip 3: Eetgewoonten veranderen
Weet je zeker dat jouw ‘ondergewicht’ is ontstaan doordat je bijvoorbeeld een snelle stofwisseling hebt of je veel beweegt op een dag? Pak dan je eetgewoontes aan. Ben je bijvoorbeeld ’s ochtends gewend maar 1 boterham te eten? Probeer er dan eens 2 te eten, of beleg je boterham dubbel.
Je kunt ook tijdelijk (tot je weer een gezond gewicht hebt) je maaltijden/tussendoortjes aanvullen met extra vet, bijvoorbeeld met noten of avocado. Of de vettere varianten van vlees, zuivelproducten en kaas nemen.
Je kunt ook producten eten die veel koolhydraten en eiwitten bevatten. Denk aan eieren, volkorenbrood, (volkoren)pasta, vlees en vis.
Tip 4: Versier je maaltijd
Je kunt ook aankomen door je maaltijd wat meer te ‘versieren’: wat geraspte kaas over de pasta, een schaaltje appelmoes, satésaus bij de nasi, wat fruit bij de boterham of mueslibrood in plaats van gewoon brood.
Tip 5: Wees geduldig
Wist je dat afvallen makkelijker is dan aankomen? Als je wilt afvallen, kun je makkelijk een kilo verliezen in 1,5 week. Een kilo aankomen, lukt je vaak pas in 3 of 4 weken. Probeer dus niet na een week al op te geven, maar blijf proberen. Die kilootjes komen er echt wel bij!
Tips voor meer eetlust
Heb je nooit veel eetlust? De volgende tips kunnen helpen:
- Maak het eten en de tussendoortjes niet te zwaar en te vet. Te vet eten remt de eetlust, terwijl het juist de bedoeling is elke paar uur iets te eten.
- Fris-zure gerechten stimuleren vaak de eetlust, zoals een glas vruchtensap of tomatensap of een paar stukjes fruit.
- Een kop bouillon een half uur voor de warme maaltijd, kan ook zorgen dat je meer zin hebt in eten.
- Zorg voor variatie in smaak (zoet en hartig), in temperatuur (warm en koud), kleur en keuze van ingrediënten en bereidingsmethoden.
- Zorg voor voldoende rust, ontspanning (om tussendoor ook iets te eten) en lichaamsbeweging.
- Kies zelf een leuk recept en kook dit voor je familie of vrienden.
Wanneer moet ik mij zorgen maken?
Ondergewicht is niet erg als je je gezond en fit voelt en je voldoende groeit in de lengte. Maar een te laag gewicht kan op den duur risico’s voor de gezondheid met zich meebrengen. Je conditie kan achteruit gaan. Je voelt je sneller lusteloos, moe en bent eerder ziek (lage weerstand).
Helpen de tips niet, blijft je gewicht te laag (of val je af) en voel je je niet fit, dan is het verstandig contact op te nemen met je huisarts of een diëtist. Met vragen kun je ook altijd contact opnemen met de jeugdverpleegkundige van je school.
Websites
Wil je meer informatie over gezond eten en ‘gezond aankomen’, kijk dan op:
Vragen of meer informatie?
Heb je nog vragen na het lezen van deze informatie? Neem contact op met ons of ga naar de jeugdverpleegkundige op school.
In jouw regio
Sommige delen van deze website verschillen per regio. Selecteer de GGD bij jou in de buurt zodat wij jou lokale tips en links kunnen tonen.