Leren en plannen
Kom jij vaak tijd tekort? Heb je vaak stress omdat je je huiswerk niet af hebt? Of te laat op een afspraak komt? Door goed te plannen hou je overzicht en voorkom je stress. Maar hoe doe je dat in de praktijk?
Wat is plannen?
Plannen betekent dat je een doel voor ogen hebt, en dat je bepaalt wat er nodig is dit doel te bereiken. Wat moet je allemaal doen en hoeveel tijd kost het?
Je kunt bijvoorbeeld een planning maken voor je toetsen. Het doel is: je toets halen. In je planning schrijf je wat je moet doen om de toets te halen, bijvoorbeeld leren en opgaven maken. Je maakt een inschatting van de tijd die het kost. Je kijkt wanneer je tijd hebt, of dat je tijd moet maken. In een planning schrijf je op wanneer je moet leren en opgaven moet maken om de toets te halen. Vervolgen is het natuurlijk belangrijk om je aan je planning te houden.
Waarom is plannen belangrijk (en fijn)?
Plannen is een belangrijke vaardigheid. Als je goed leert plannen, dan voorkom je stress. Je krijgt namelijk beter overzicht en weet grotendeels wat je op een dag, in een week of periode wel en niet kunt doen.
Door te plannen kun je ook efficiënter werken en bespaar je tijd. Je hebt namelijk al nagedacht over wat je wanneer moet doen, en hoeft dus niet op het moment zelf allerlei keuzes te maken. Je krijgt rust in je hoofd. Daardoor kun je je weer beter concentreren, sneller werken en hou je meer tijd over.
Door te plannen denk je na over de doelen die je wil bereiken en haal je ze makkelijker.
Door te plannen leer je ook betere beslissingen nemen: wat moet eerst en wat kan later? Kan ik deze afspraak door laten gaan of kan ik hem beter verzetten? Als je dit bedenkt op een rustig moment, met jouw doel in je achterhoofd, dan maak je betere keuzes.
Wat is goed plannen?
Goed plannen betekent dat je:
- Weet hoe lang je over een taak of activiteit doet. Bijvoorbeeld een huiswerkopdracht of de reisduur naar de sportclub.
- Vooraf bepaalt wat wel en wat niet lukt op een dag of in een week.
- Vooraf bepaalt wat het meest belangrijk is en wat minder belangrijk is.
- Een realistisch plan maakt.
- Je grotendeels houdt aan het plan dat je maakt.
- Flexibel bent als er iets onverwachts gebeurt.
Maar plannen is makkelijker gezegd dan gedaan. Toch kan iedereen het leren. En leer je eenmaal goed plannen, dan heb je daar de rest van je leven voordeel van!
Nb. Plannen betekent niet dat er niets onverwachts mag gebeuren. Of dat je niet van je planning af mag wijken. Een goede planning houdt rekening met onverwachte gebeurtenissen.
Hoe leer ik goed plannen?
Er zijn verschillende manieren om te leren plannen. Dit zijn vijf stappen die in ieder geval nodig zijn.
- Maak je hoofd leeg
Zet alle taken, klusjes, verzoeken die door je hoofd spoken op een rij. Het maakt niet uit in welke volgorde, als het maar op papier staat. Dit wordt de ‘gedachtendump’ genoemd: je ‘dumpt’ je gedachten op papier. - Bepaal je doel
Zonder doel ga je vaak als een kip zonder kop alles doen wat in je opkomt of op je af komt. Voor je het weet is de dag om en heb je je doel niet bereikt. Bepaal dus eerst je doel en schrijf het op. Hang het aan de muur of plak het in je agenda of op een andere plek die je vaak ziet. - Bepaal wat belangrijk is en wat niet
- Maak taken af
Een bekende valkuil is dat je begint aan taken en ze niet afmaakt. Er komt iets tussendoor. Of je hebt even geen zin en gaat wat anders doen. Vervolgens komt er een andere taak voorbij waar je aan begint. En die je misschien niet afmaakt. Zo raakt je hoofd vol met onafgemaakte taken en krijg je stress. Hierdoor kun je je slechter concentreren en maak je misschien nog minder af. - Plan ook tijd in voor onverwachte taken of gebeurtenissen
Plan je tijd niet helemaal vol. Hou vrije ruimte over voor als dingen uitlopen of anders gaan dan je bedacht had. - Beloon jezelf!
Is het gelukt om je aan je planning te houden? Heb je je doel bereikt? Beloon jezelf dan! Ga iets leuks doen of trakteer jezelf.
Hulp nodig?
Vind je plannen lastig? Dat is heel normaal. Je kan bijvoorbeeld veel afgeleid worden door social media. Of je gamet liever dan dat je je aan je huiswerkplanning houdt. Of vrienden of vriendinnen vragen je mee uit, en je kan geen nee zeggen.
Er zijn veel mensen die hulp zoeken bij plannen. Vraag bijvoorbeeld hulp aan je mentor op school. Of aan je ouders. Of aan vrienden of vriendinnen. Vaak kun je elkaar helpen met plannen en elkaar stimuleren.
In jouw regio
Sommige delen van deze website verschillen per regio. Selecteer de GGD bij jou in de buurt zodat wij jou lokale tips en links kunnen tonen.